Het Oude Westen is een typische binnenstadwijk van rond 1900. De wijk kenmerkt zich door smalle straten waaraan kleine, goedkope arbeiderswoningen stonden. In de jaren ’70 en ’80 zijn veel van deze woningen vervangen door appartementencomplexen. Maar het bleef een stenige wijk. Landschapsontwerper WOLBERT VAN DIJK probeert hier samen met Aktiegroep Het Oude Westen en de bewoners van de wijk verandering in te brengen door de wijk te vergroenen. Omdat dit in zijn optiek de wijk prettiger, socialer en mooier maakt en het de stad voorbereid op klimaatverandering. Wij gaan met Wolbert de wijk in.
Van junkies naar groenprojecten
Voor het tot stand komen van de groenprojecten in de wijk is de Aktiegroep Het Oude Westen – met haar grote netwerk – een belangrijke partner. De Aktiegroep is ontstaan in 1970. De gemeente Rotterdam wilde de wijk slopen om er een kantorencentrum van te maken, maar de bewoners moesten daar niets van hebben. De strijd voor behoud van de wijk heeft toen geresulteerd in de stadsvernieuwing van de jaren ‘80 en ‘90. Bestrijding van de enorme heroïneoverlast in die jaren was het tweede gezamenlijke belang. Ook is de Aktiegroep zich in die tijd gaan bezighouden met onderwijs, voorzieningen en woonomgeving. Inmiddels werkt de Aktiegroep vooral aan een prettig leefklimaat door activiteiten te organiseren en bewoners in contact te brengen met elkaar. En groenprojecten dus.
Opbouwwerker Petra van den Berg is daarbij een belangrijke spil. Petra: ‘Mensen zien een geveltuin verschijnen en komen vragen: kan dat bij ons ook? Of wij weten zelf een plekje: dit zou wel wat groener mogen. Dan gaan we kijken of de bewoners daar ook voor te porren zijn. Dus een groenidee kan van onze kant komen, maar het gaat pas werken als het ook van de bewonerskant komt. En zo vinden de ideeën elkaar.’
Waarom afkoppelen van het riool?
Waarom is het beter om het regenwater af te voeren via de bodem en minder via het riool, zoals Wolbert in het filmpje zegt? Naarmate de stad steeds verder is betegeld en verhard, wordt steeds meer regenwater gedwongen naar het afvoerputje te stromen en zo het riool in. In het riool wordt redelijk schoon regenwater dus met vuil water vermengd. Dat is zonde, want al dat water moet je ook weer reinigen. Daarnaast kan bij ernstige hoosbuien het riool overlopen naar het oppervlaktewater. Dat wil je natuurlijk liever niet. Als er meer groen in de stad is, kan het water op meer plekken de bodem inzakken en zo worden benut door planten en bomen of om het grondwaterpeil gezond te houden. Bovendien helpt het groen om de stad koeler te houden bij hitte. Want ook daar zullen we in de toekomst vaker last van hebben.
Route door het Oude Westen
Het is de bedoeling dat de tuinen die Wolbert en de zijnen aanleggen samen een netwerk van tuinen en van groen worden, zodat de hele wijk langzaam groen kleurt en mensen zich langs een prettige route van de ene naar de andere plek kunnen bewegen.
Fotografie: Jan de Groen, video: VideoWerkt