Route#05

Ruige ronde IJsselmonde

Je gaat fietsen door de badkuip van Rotterdam. Vanwege haar polderverleden ligt het stadsdeel IJsselmonde laag. Even een flinke bui en binnentuinen worden zompig en straten staan blank. Genoeg te doen dus voor Water Sensitive Rotterdam. Maar het is ook een stadsdeel met veel kansen. Waar ruige grootstedelijke gebieden liggen naast onverwachte natuur en stadsflats uittorenen boven dijkhuizen. Je fietst langs urban gebieden, natuurlijke oases, historische overblijfselen en burgerinitiatieven die passen in het Water Sensitive-gedachtegoed. Trap ze!

Ruige ronde IJsselmonde

Illustratie: Bier en Brood

Ruige ronde IJsselmonde
Je kunt deze route downloaden. Zie knop onderaan de pagina.

Route (nu wat beter leesbaar… ;-))

Deze fietsroute begint bij Station Rotterdam Zuid en eindigt bij Station Rotterdam Lombardijen. Je kunt dus met fiets in de trein. De treinrit van Rotterdam Centraal naar Rotterdam Zuid duurt zes minuten. Van Rotterdam Lombardijen is het 10 minuten naar Centraal. De route is ongeveer 3,5 uur fietsen.

  1. Startpunt: Station Rotterdam-Zuid

  • Kies voor de stationsuitgang die uitkomt op de Oranjeboomstraat.
  • Fiets de Oranjeboomstraat uit. Ga door op de Korte Stadionweg.
  • Na de Gamma (deze heeft een groot, groen sedumdak), sla je linksaf de Jan Linssenstraat in. Deze komt uit op de Piet Smitkade.
  • Fiets over de Piet Smitkade langs de oever van de Maas.
  1. Piet Smitkade

De Piet Smitkade is een leuke flaneerkade, waar er in Rotterdam wel meer van zouden mogen zijn. Maar hij zou in onze optiek best wat groener en minder stenig zijn. Met wat knussere zitplekken.

  • Ga op het eind van de kade linksaf de Brug Zuiddiepje over.
  • Je fietst nu het Eiland van Brienenoord op.
  1. Eiland van Brienenoord

Het Eiland van Brienenoord is een onverwacht natuurreservaat in deze grootstedelijke omgeving. Als een kathedraal torent de Van Brienenoordbrug (4) uit over dit gebied met bos, grasvlakten, open water en kleine poelen, waar Schotse Hooglanders de begroeiing kort grazen. Er is ook een natuurspeeltuin. Halverwege het eiland is Buitenplaats Brienenoord in aanbouw, naar eigen zeggen ‘een speelplaats voor Rotterdammers van alle leeftijden’. Of, zoals het op de Facebook-pagina van de buitenplaats staat: ‘Een plek om in alle rust aan bijzondere dingen te werken, grootse plannen te ontwikkelen en aan belangrijke zaken te denken.’ Het oude clubhuis van De Arend en De Zeemeeuw is hiervoor afgebroken en zoveel mogelijk van het materiaal wordt hergebruikt voor het nieuwe gebouw.

  • Fiets of wandel zeker even door tot aan de Van Brienenoordburg, een indrukwekkend contrast tussen natuur en bebouwing.
  • Keer via hetzelfde bruggetje naar het vasteland.

Aanvullende route:

  • Op het ogenblik wordt hier de route Rondje Stadionpark ontwikkeld, die je onder andere voert langs De Kuip, Kreekseboezem en het park De Twee Heuvels. In de toekomst is dit een leuke route om aan de Ruige Ronde IJsselmonde vast te koppelen.
  • Ook zijn in deze buurt Water Sensitive-elementen te vinden avant la lettre. De parkeerplaats van De Kuip ligt op een dikke laag ZOAB met waterdoorlatend granulaat eronder, waardoor ondanks de versteende omgeving, het regenwater goed wegloopt. Ook loopt de afwatering van o.a. de Arenastraat en Toernooistraat via de berm en via een waterpasserende verharding naar de ondergrond in plaats van via een kolk naar het riool.
  • Fiets na de Brug Zuiddiepje rechtdoor via Hoendiep.
  • Sla aan het eind van Hoendiep linksaf de Stadionweg op.
  • Aan het eind van de Stadionweg ga je met de flauwe bocht mee naar rechts en meteen linksaf de Burgemeester van Slijpelaan op.
  • Aan het eind van de Burgemeester van Slijpelaan gaat de weg naar links en wordt het de Bovenstraat.
  • Volg de Bovenstraat. Deze voert je onder de Van Brienenoordbrug door.
  • Steek de Willem van Gelderstraat over en ga verder op de Bovenstraat.
  • Je rijdt nu Oud-IJsselmonde binnen.
  • Op de hoek van de Bovenstraat en het IJsselmondsehoofd ligt Café De Gouden Leeuw, met een zonnig terras met uitzicht op de Maas en de Van Brienenoordbrug. En patatzaak ’t Ouwe Postkantoor.
  1. Oud-IJsselmonde

Een onverwacht stukje dorp in deze grootstedelijke omgeving is Oud-IJsselmonde. Het dijkdorp IJsselmonde is na de Sint-Elisabethsvloed van 1421 ontstaan. Toen werd begonnen met de dijkaanleg, waardoor de nog steeds bestaande structuur van een Boven- en Benedenstraat ontstond. De eerste bekende vermelding van een nederzetting IJsselmonde stamt als uit het jaar 1072, maar een echt dorp was het toen waarschijnlijk nog niet en de gronden stroomden regelmatig over. In 1941 werd IJsselmonde door Rotterdam geannexeerd en sindsdien is het stadsdeel IJsselmonde ontstaan.

  • Fiets of loop vooral even rond over de Bovenstraat en de Benedenstraat en een rondje om de kerk (6).
  • Om verder te gaan, rijd je de Benedenstraat in.
  • Bij de Koninginneweg sla je rechtsaf. De Koninginneweg voert je onder de A16 door.
  • Volg de Koninginneweg daarna verder tot aan de Adriaan de Jongstraat. Sla rechtsaf deze straat in.
  • Via een grote kronkel leidt de Adriaan de Jongstraat je de Noorder Kerkedijk op.
  1. Noorder Kerkedijk, Zuider Kerkedijk en Hordijk

Deze drie dijken zijn duidelijke overblijfselen van de polderstructuur waaruit IJsselmonde ooit bestond. Oorspronkelijk wilde men de dijken niet behouden, maar met de nieuwe wijken de oude structuren uitwissen. Uiteindelijk gebeurde dit toch niet. Nu is het een fijne fiets- of wandelroute door de stad. Ook door het boeiende contrast met de grootstedelijke flats achter de kleine dijkhuizen.

  • Steek de Groene Tuin over en fiets verder over de Noorder Kerkedijk.
  • Steek de Groeninx van Zoelenlaan over en rijd Vikingoord in en sla meteen rechtsaf de Zuider Kerkedijk in.
  • Steek de Reyerdijk over en fiets verder over de Hordijk.

Aanvullende route:

  • Je kunt ook bij de Groene Tuin linksaf slaan en afrijden totdat je de straat Noorderhagen aan je linkerhand vindt.
  • Sla de Noorderhagen in. Je fietst nu langs een vrij ruig wijkpark, met verschillende bewonersinitiatieven zoals een moestuin en speeltuin.
  • [Hier een koffiekopje en bestekje in de opmaak.] Om de hoek kun je in de wijkkantine een kop koffie drinken of 1 x per maand op vrijdagavond eten bij de aanschuiftafel van Stichting Rotterdam Kookt, een kraamkamer voor horeca-talent voor Rotterdammers met een afstand tot de arbeidsmarkt.
  • Sla linksaf de Molgerdijk op. Als je een klein stukje rechtdoor fietst, ligt er aan de rechterhand een veldje met paarden.
  • Draai weer om, rijd rechtdoor de Molgerdijk uit, steek de IJsselmondse Randweg over en fiets rechtdoor de Bergambachtsstraat in.
  • Deze Bergambachtstraat maakt een bocht naar links, blijf de weg volgen.
  • Sla linksaf de Pascalweg in.
  • Sla rechtsaf de Krooiwalweg in. Ook hier is een groen stukje waar paarden grazen.
  • Sla rechtsaf de Jacob Vrijstraat in.
  1. Jacob Vrijstraat

De Jacob Vrijstraat is een diep gelegen straat in een toch al heel diep gelegen wijk, de badkuip in de badkuip.

  • Fiets de Jacob Vrijstraat uit, ga linksaf de Pascalweg in, daarna rechtsaf de Homerusstraat in.
  • Aan de linkerhand bij de Dantestraat ligt een Wadi en stukje verderop kruist de Homerusstraat de nieuwe singel.
  1. Wadi en nieuwe Singel

De wadi staat bij droog weer leeg en vult zich bij regen. Het idee: als je het water weg kunt laten lopen naar een lager gelegen wadi of singel, kun je elders in het gras of op straat de voeten drooghouden. Deze water sensitive-elementen zijn in de afgelopen jaren aangelegd in de wijk. Als het aan ons ligt, volgen er meer!

  • Sla linksaf de Singel op en rijd deze uit.
  • Komt uit op het Spinozapark.
  1. Spinozapark

In het Spinozapark zie je de wijkstructuur terug zoals stedenbouwer Van Drimmelen voor Lombardijen had bedacht. Terwijl hij voor de kleinste kinderen tot een jaar of zes, de collectieve groene binnenterreinen had ontworpen, waarop de ouders vanuit huis toezicht konden houden en voor de lagereschoolkinderen de groene stroken tussen twee woongroepen, had hij voor de oudere jeugd de wildere velden tussen de buurten aangewezen. Dit is de oorsprong van het Spinozapark.

  • Rechtsaf Catullusweg op. Eerst ingang rechts het park in. Kruis min of meer rechtdoor park door, steek Pascalweg over, zodat je bij Hotspot Hutspot Lomba uitkomt.
  1. Hotspot Hutspot Lomba

Hotspot Hutspot wil gezond duurzaam eten bieden voor iedereen. Ook in de wijken waar de sociale binding gering is en waar de gezondheid van de kinderen (en hun ouders) onder druk staat door slechte eetpatronen en te weinig beweging. Dit doet Hotspot Hutspot door de leegstand in de wijken te benutten met stadslandbouw en het restaurant waar de tieners na schooltijd kunnen binnenlopen om mee te doen aan kookactiviteiten. Ze leren over gezond eten, hoe het groeit, wat je er mee kunt maken en over de schijf van vijf. Aan het eind van de middag eten de tieners en de vrijwilligers samen met de koks een gezonde drie-gangen maaltijd. En op dinsdag, woensdag en donderdag vanaf half zes is iedereen welkom om voor €8,00 mee te eten. Reserveren is handig via: hotspothutspot.nl

  • Linksaf Guido Gezelleweg, meteen links Marsmanstraat en rechtsaf Molièreweg.
  • Hier liggen flats en grondgebonden woningen met grote groene binnentuinen. Deze binnentuinen staan op de nominatie om binnenkort opgehoogd te worden.
  1. Binnentuinen rondom Molièreweg

De binnentuinen van de flats en grondgebonden woningen rondom de Molièreweg staan voor een behoorlijke uitdaging. Ze liggen laag, de grond klinkt steeds verder in en er komen daarom snel grote plassen op te staan. Deze tuinen staan daarom op de nominatie om binnenkort opgehoogd te worden. Daarnaast zou Water Sensitive Rotterdam hier graag meer ontmoetingsplekken van maken, die kunnen bijdragen aan de sociale verbinding in de wijk.

Aanvullende route:

Als je nog volop energie hebt, kun je de Molièreweg uitfietsen, linksaf de Scottstraat infietsen. Aan het eind, verandert de Scottstraat in een fietspad. Volg deze via de bocht naar links en dan naar rechts en sla dan linksaf. Je komt dan bij de Educatieve Tuin Scottsstraat. Hierachter liggen ook het Bijenpark en Kinderboerderij De Kooi.

  • Fiets anders via de Molièreweg naar de Van de Woestijnestraat
  • Sla vanuit de Van Woestijnestraat linksaf de Guido Gezelleweg op.
  • Steek de Spinozastraat over en rijd de Bierens de Haanweg in.
  • Sla linksaf de Schopenhauerweg in.
  • Rijd deze uit tot aan de Karl Marxstraat. Fiets naar huisnummer 65.
  1. Karl Marxstraat 65

Aan de Karl Marxstraat 65 ligt het woonhuis Teng, een gemeentelijk monument van architect Jan Hoogstad uit 1963. Bij deze woning voor huisarts Teng stond de privacy van de bewoners voorop. De gevels zijn gesloten uitgevoerd, horizontaal doorsneden met een lichtsleuf die varieert van 16 centimeter hoogte tot 1,13 meter. Alle maten in de woning zijn afgeleid van de Modulor van Le Corbusier. In het midden van de woning is een lichtkoof gemaakt. Door de grote muurdikte ontstonden diepe neggen bij de raampartijen. De woning heeft een basis van beton en een bovenbouw van donkere baksteen. Aan de oostzijde is een betonnen balkon uitgebouwd. In een uitbouw van witte geglazuurde baksteen zijn een garage en een kleine praktijkruimte ondergebracht.

  • Fiets de Karl Marxstraat uit en sla rechtsaf de Smeetslandsedijk op.
  • Volg deze tot het eind van het eerste stuk.
  • Sla rechtsaf en meteen weer linksaf naar het tweede deel van de Smeetslandsedijk.
  • Rijd dit stuk uit. Steek de Molenvliet over en rij de Aristotelesstraat in.
  • Rijd met de grote bocht mee, tot de Platostraat aan de rechterhand. Langs de Aristotelesstraat en de Platostraat staan in totaal drie urban villa’s.
  1. Urban villa’s

Urban villa klinkt als een villa, maar is een klein appartementencomplex. Deze drie appartementencomplexen van architect A.F. Groosman uit 1963 zijn gemeentelijke monumenten, o.a. vanwege hun fraai geproportioneerde, compacte afmeting. Het was de eerste keer in de naoorlogse geschiedenis van Rotterdam dat dit type bouwblok werd toegepast. Iedere vier bouwlagen tellende urban villa is gebouwd op een vierkant grondplan. Elke bouwlaag kent vier appartementen, rondom een centraal gelegen lift. De architect Groosman ontwierp een grote hoeveelheid galerijwoningen, maar ook bejaardenwoningen, winkels en bedrijfsruimten in Lombardijen.

  • Rijd de Aristotelesstraat uit. Vlak voor het einde, na de Zenostraat ligt aan de rechterhand een waterbewust ingerichte binnentuin. Daarachter –langs de Spinozaweg – liggen er nog meer.
  1. Binnentuinen Zenostraat

De binnentuinen van de flats tussen de Spinozaweg en de Zenostraat zijn kortgeleden door de gemeente Rotterdam aangepakt om wateroverlast tegen te gaan. Hierbij is ook eraan gewerkt om de tuinen meer tot een ontmoetingsplek te maken.

  • Als je de Aristotelesstraat uitrijdt, ligt links station Rotterdam Lombardijen.
  • Eindpunt: Station Lombardijen.

Alternatieve (veeel) kortere wandelroute:

  • Halte Watertaxi in Oud-IJsselmonde
  • Via Oud-IJsselmonde
  • Naar Eiland van Brienenoord
  • En weer terug.